Omówienie kwestii chirurgicznego leczenia otyłości według ROZPORZĄDZENIA MINISTRA ZDROWIA z dnia 12 października 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego.
Według rozporządzenia Ministra Zdrowia w ramach NFZ wprowadza się następujące – chirurgiczne metody leczenia otyłości: częściowe wycięcie żołądka z zespoleniem z jelitem czczym metodą Roux-en gastric bypass; częściowe wycięcie żołądka z zespoleniem z jelitem czczym metodą Mini gastric bypass; rękawowa resekcja żołądka (sleeve gastrectomy); laparoskopowa operacja ograniczająca objętość żołądka; operacja powtórna zabiegu ograniczającego objętość żołądka, laparoskopowa.
Komu udzielanie będą świadczenia?
Świadczenia udzielane będą pacjentom powyżej 18 roku życia z otyłością spowodowaną nadmierną podażą energii, przyjmowaniem leków, ciężką otyłością z hipowentylacją pęcherzykową a także innymi rodzajami otyłości, których wskaźnik BMI wynosi ≥ 40.
Jeśli u pacjenta występują choroby towarzyszące, takie jak określone typy cukrzycy, choroby nadciśnieniowej, bezdech senny a zabieg chirurgiczny i ubytek masy ciała spowoduje ich poprawę lub ustąpienie – wskaźnik BMI pacjenta może wynosić ≥ 35.
Do zabiegów kwalifikuje się także dzieci i młodzież, których wskaźnik BMI wynosi ≥ 40, u których wykazano cechy kostnej i rozwojowej dojrzałości, występuje co najmniej jedna choroba towarzysząca a także zrealizowano co najmniej 6-miesięczne zachowawcze leczenie otyłości.
Jakie działanie podejmuje się przed skierowaniem pacjenta na zabieg?
Przed skierowaniem na zabieg należy przeprowadzić leczenie zachowawcze oraz wykluczyć choroby zagrażające życiu, choroby nieuleczalne oraz choroby endokrynologiczne – stanowiące podłoże do otyłości. Bardzo ważny jest stan psychologiczny osoby poddawanej leczeniu. Pacjent musi chcieć poddać się długotrwałej kuracji i nie cierpieć na zaburzenia psychiczne czy depresję. Wyjątkiem jest sytuacja, w której zły stan psychiczny spowodowany jest otyłością a utrata wagi spowoduje poprawę stanu psychicznego pacjenta.
U kandydatów do operacji należy wykluczyć ciężkie zaburzenia krzepnięcia oraz uzależnienie od alkoholu i substancji psychoaktywnych i narkotyków.
Osoba poddająca się zabiegowi musi być samodzielna a także mieć możliwość uzyskania pomocy ze strony rodziny lub opieki społecznej.
Jakim personelem musi dysponować placówka udzielająca świadczenia?
W trakcie opieki przed i pooperacyjnej placówka musi dysponować lekarzem specjalistą w dziedzinie chirurgii lub chirurgii ogólnej, mającym udokumentowane doświadczenie w przeprowadzeniu co najmniej 20 zabiegów chirurgicznego leczenia otyłości – w przypadku leczenia osób dorosłych lub chirurgii dziecięcej mającym udokumentowane doświadczenie w przeprowadzeniu co najmniej 20 zabiegów chirurgicznego leczenia otyłości – w przypadku leczenia dzieci i młodzieży, pracującym na co najmniej 1 etat.
Na co najmniej 0,5 etatu placówka powinna zatrudniać osobę planująca dietę i fizjoterapeutę.
W trakcie zabiegu na sali operacyjnej muszą być obecni dwaj lekarze mający udokumentowane doświadczenie w przeprowadzeniu co najmniej 20 zabiegów chirurgicznego leczenia otyłości, w tym co najmniej jeden lekarz specjalista w dziedzinie chirurgii lub chirurgii ogólnej – w przypadku leczenia osób dorosłych lub chirurgii dziecięcej – w przypadku leczenia dzieci i młodzieży.
Przy zabiegu obecna musi być także obecna pielęgniarka – specjalista w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki lub pielęgniarka po kursie kwalifikacyjnym w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki, lub pielęgniarka w trakcie specjalizacji w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki, mająca udokumentowane doświadczenie w przeprowadzaniu zabiegów chirurgicznego leczenia otyłości a także pielęgniarka – specjalista w dziedzinie pielęgniarstwa operacyjnego lub pielęgniarka po kursie kwalifikacyjnym w dziedzinie pielęgniarstwa operacyjnego, lub będąca w trakcie tych szkoleń, lub pielęgniarka z co najmniej rocznym doświadczeniem w instrumentowaniu do zabiegów, mająca udokumentowane doświadczenie w przeprowadzaniu zabiegów chirurgicznego leczenia otyłości.
W zespole terapeutycznym należy udokumentować obecność psychologa oraz – w przypadku leczenia dzieci i młodzieży – lekarza specjalisty w dziedzinie pediatrii.
Jaki niezbędny sprzęt powinna posiadać placówka udzielająca świadczenia?
Placówka udzielająca świadczenia powinna być wyposażona w sprzęt dostosowany do pacjentów o masie ciała do 350kg, taki jak łóżka, stół operacyjny, siedziska, fotele, krzesła, wózki transportowe, wagę, mankiety do pomiaru ciśnienia krwi. Pozostały wymagany sprzęt to tor wizyjny oraz urządzenia do elektrochirurgii – cięcia i hemostazy w trakcie operacji.
Jakie są pozostałe wymagania w stosunku do placówki?
Pozostałe wymagania jakie powinna spełniać placówka to posiadanie OAIT, poradni specjalistycznej w zakresie chirurgii ogólnej – w przypadku leczenia osób dorosłych; poradni specjalistycznej w zakresie chirurgii dziecięcej – w przypadku leczenia dzieci i młodzieży.
Prezes Funduszu prowadzi rejestr zabiegów chirurgicznego leczenia otyłości dostępny za pomocą aplikacji internetowej.